 |
| Marten Toonder |
 |
| Olivier B. Bommel (links) en Tom Poes (rechts) |
Toonder's prent- en stripkunst is en blijft nu nog steeds zeer populair. Eigenlijk vormen Toonder's strips een volkskunst. Want het grote denkraam van Tom Poes en heer Olivier B. Bommel brengt ons naar het diepste wezen van Marten Toonder zelf; Zijn romantische aard. Zijn nostalgie naar een geromantiseerde, vage periode in de Middeleeuwen is een herhaling van een soortgelijk vlucht naar een irreëel middeleeuws verleden in de negentiende eeuw. Een romanticus probeert te ontsnappen uit een onvredig en onvolmaakte wereld waar hij zijn draai niet kan vinden, en reist in tijd en ruimte naar een paradijs. Hij schept zich in een kunstwerk een paradijselijk omgeving en probeert daar een nieuw leven te beginnen. Marten Toonder had een specifiek soort van romantiek. In de stripserie van Bommel vinden we de geïllustreerde stijl van de Gotische romantiek terug. Het verklaart de projectie van veel avonturen in de Toonder's strips in middeleeuwse landschappen met Gotische kastelen, rüines en andere vervallen bouwwerken. In de Gotische romantiek zien we dikwijls in nevelen gehulde, ruige en dorre landschappen, onheilspellende zwarte bergen, kastelen, rüines, booswichten, ridders, geesten, ravijnen en maanlicht terug. Het is bekend dat Toonder na zijn verhuizing naar Ierland in 1964 daar het land aantrof dat hij altijd getekend had. Ierland is een land van mysterie en magie, zoals Toonder had verwoord;"...een akelig stukje natuurschoon, waar maar zelden enig goor daglicht door de dampen dringt.." De stripverhalen van Marten Toonder ademen inderdaad een idyllisch en romantisch sfeer en betoveren meerdere generaties lezers, zowel jong als oud.
 |
| Een ruig en dor landschap met een Gotisch kasteel... |
De meesten van ons kennen de helden van Toonder's stripverhalen; Tom Poes, Olivier B. Bommel. Tom Poes, een kleine witte kat, is een onverschrokken knaap die onder alle omstandigheden zijn schranderheid weet te hanteren. Hij is ook een trouwe vriend van Olivier B. Bommel. Als Bommel in grote moeilijkheden zit, is Tom Poes bereid hem te helpen. Als de held wordt Tom Poes een weerloze zonder kracht maar met veel moed en slimheid genoemd. In tegenstelling tot Tom Poes is Olivier B. Bommel meestal dom, ijdel, naïef, onnadenkend en onvoorzichtig maar ook volstrekt eerlijk en optimistisch. Als een nietsvermoedende heer veroorzaakt hij met zijn ondoordachte en roekeloze acties flinke problemen, ook al heeft hij vaak goede bedoelingen die slecht aflopen. Als Oliver B. Bommel in grote moeilijkheden zit en rampen over zich afroept, is Tom Poes bereid hem uit de nestelige situatie te helpen en problemen op te lossen. Als toegewijde metgezellen beleven Tom Poes en Olivier B. Bommel hun merkwaardige avonturen. De stripverhalen van Marten Toonder bevatten niet alleen humor maar ook satire en stevige maatschappijkritiek.
Tijdens de Duitse bezetting in Nederland moest de Telegraaf de Mickey Mouse-strip in 1941 beëindigen. Marten Toonder die als striptekenaar voor de Telegraaf werkte, werd gevraagd een vervangend stripverhaal te bedenken. Het werd Tom Poes die de hoofdrol in de meeste strips van Toonder zou gaan spelen. Een nieuw stripverhaal 'Tom Poes ontdekt het geheim der blauwe aarde' verscheen voor het eerst tussen 16 maart en 18 april 1941 in afleveringen in De Telegraaf. In datzelfde jaar werd de strip ook in boekvorm gepubliceerd, als uitgave van De Telegraaf en De Courant. Tom Poes werd een groot succes. In het begin was Tom Poes aanvankelijk een stripfiguur voor kinderen vanaf 10 jaar geweest. Uiteindelijk wist hij in de loop van tijd ook de harten van volwassen lezers te veroveren. Het oorspronkelijke stripboek 'Tom Poes ontdekt het geheim der blauwe aarde' werd als een exacte replica door De Bezige Bij, een Amsterdamse uitgeverij, uitgegeven.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten