vrijdag 29 november 2019
dinsdag 26 november 2019
Moskou. Veldtocht naar Rusland
De oorspronkelijke Franse titel van het stripalbum 'Moskou. Veldtocht naar Rusland' was 'Moscou - Opération Barbarossa.' De Operatie Barbarossa was de codenaam voor de Duitse inval in Rusland op 22 juni 1941. De omvangrijke militaire operatie was vernoemd naar keizer Frederik I Barbarossa van het Heilige Roomse Rijk. Barbarossa, zoals de keizer werd genoemd, betekent letterlijk Roodbaard. Meer dan 3 miljoen Duitse soldaten namen deel aan de veldtocht naar Rusland en meer dan 3.500 tanks en 4000 vliegtuigen waren ingezet. De missie van de Wehrmacht was de vernietiging van het Rode Leger en de verovering van heel Rusland met Moskou als het hoofddoel. Historici zijn het over elkaar eens dat de Duitse inval in Rusland de grootst opgezette militaire operatie uit de Tweede Wereldoorlog was geweest. Hitler's militaire operatie was ook een zeer gewaagde onderneming in de krijgsgeschiedenis geweest.
Eigenlijk was operatie Barbarossa Hitler's persoonlijke veldtocht tegen Rusland. Hitler had er al reeds in zijn beruchte boek 'Mein Kampf' nooit een geheim van zijn ambitieuze plannen gemaakt dat hij Rusland de ideale plek vond voor de lebensraum van het Duitse volk. Rusland zou veroverd moeten worden en de hele Russische bevolking zou afgeslacht moeten worden om plaats te maken voor Duitse kolonisten. De voornaamste beweegreden van Hitler was dat Duitsland verstokt was van olie en andere essentiële grondstoffen. Daarom moest Rusland veroverd worden zodat Duitsland de beschikking over grote hoeveelheden Russische olie, graan en andere, voor de verdere oorlogvoering noodzakelijke, grondstoffen kon krijgen. En de vernietiging van het Bolsjewisme, zoals Hitler het communisme noemde, en het uitroeien van de Joden waren ook de voornaamste doelstellingen van de operatie Barbarossa. Hitler had altijd beweerd dat het bolsjewisme deel uitmaakte van de "internationale Joodse samenzwering" en daarom vernietigd moest worden. Hitler's bewering over de internationale Joodse samenzwering is absoluut een onzin. In werkelijkheid hebben zowel Nationaal-Socialisme als Communisme heel veel dingen met elkaar gemeen. Beide politieke systemen waren totalitair: Ieder persoonlijk leven en particulier initiatief waren doodgetrapt en ieder en alles werd gelijkgeschakeld en ondergeschikt gemaakt aan de staat. Hoewel het Nationaal-Socialisme, in feite ook het Fascisme, de democratie haat, heeft het anderzijds met het Communisme trekken gemeen: Censuur, geheime politie, concentratiekampen en het verachten van wettelijke bescherming. Ze vervolgen hun vijanden heftig. Het Nationaal-Socialisme en het Communisme die uit één en dezelfde boom voortkwamen, waren in feite niets anders dan elkaar beconcurrerende vormen van socialisme. Al deze verschillen tussen deze twee ideologieën en de onderlinge strijd tussen Hitler en Stalin hadden in de 20ste eeuw de hele wereld zo diep in oorlog, ellende en chaos gestort. Hitler verklaarde op 5 februari 1941 in een toespraak tot het Duitse volk dat Nationaal-Socialisme en Communisme ondanks hun verschil en concurrentie hetzelfde zijn! Ook waren Hitler en Stalin allebei zeer bloeddorstig en meedogenloos. Ze waren massamoordenaars die het bloed van miljoenen onschuldige mensen vergoten hadden. En vooral niet te vergeten dat Hitler en Stalin de Tweede Wereldoorlog hadden ontketend, toen Duitsland en Rusland samen Polen aanvielen en als buit hadden verdeeld.
Op 22 juni 1941 viel Nazi-Duitsland Rusland aan. De Duitse troepen drongen onweerstaanbaar tot diep in het onmetelijke Rusland door, legden in de eerste drie weken van de operatie Barbarossa maar liefst 600 kilometer (!) af en behaalden dankzij de toegepaste Blitzkrieg - tactieken snelle en grote militaire successen. Grote Sovjet-legers waren omsingeld en vernietigd en een groot aantal Russische krijgsgevangenen werden gemaakt. De Duitsers waren erin geslaagd tot bij Leningrad (het huidige Sint-Petersburg) en Moskou door te dringen. Maar...de operatie Barbarossa liep uit op een groot fiasco voor Hitler en zijn leger, want een herhaling van de beroemde 'Blitzkrieg' in het westen mislukte echter dankzij de hardnekkige en heroïsche tegenstand van de Russen. De Wehrmacht was er niet in geslaagd het Russische leger dat een grote, beslissende slag steeds handig ontweek, definitief te verslaan. Rusland bleek een onneembare vesting te zijn en het Rode Leger bezat een overwicht aan manschappen, tanks, artillerie en vliegtuigen. In het defensief hadden de Russen ook het geografische voordeel: een uitgestrekte achterland, grote rivieren die dwars door de opmarsrichting liepen, wegen die enorme moerassenbossen doorsneden en dus eenvoudig waren af te grendelen. Ook pasten de Russen de tactiek van 'de verschroeide aarde' toe. Bovendien beschikte het Rode Leger ook over onuitputtelijke reserves, waardoor talrijke verse Sovjet-troepen aangevoerd konden worden. Evenals het leger van Napoleon kreeg het Duitse leger ook te maken met de meest meedogenloze vijand: de Russische winter. Begin december werden de Duitsers overvallen door zware en extreme kou en moesten onder zware verliezen terugtrekken voor Russische tegenaanvallen. Wel lukte het de Duitse troepen Moskou bijna te bereiken en van drie kanten te bedreigen, maar de Russen verdedigden hun hoofdstad hardnekkig en wekenlang tegen de aanval. Uiteindelijk werden de Duitsers teruggedreven en Moskou werd gered.
Net zoals Napoleon maakte Hitler dezelfde fout. Hij hield totaal geen rekening mee met de Russische winter. Ook had hij net als Napoleon de vastberadenheid van zijn Russische tegenstander zwaar onderschat. In navolging van Napoleon dacht Hitler dat hij de tegenstander door de militaire superioriteit van zijn best gedisciplineerde leger voor het invallen van de winter snel kon verslaan. Hij dacht ook dat winteruitrusting dus overbodig is. Zijn fatale inschattingsfout was het gevolg van zijn overmoed. Hitler was een geweldig redenaar en beschikte over oratorische gaven om de massa te kunnen bespelen en te hypnotiseren. Maar...hij bleek geen groot staatsman te zijn, vooral omdat hij - in tegenstelling met Otto von Bismarck, de ijzeren kanselier die Duitsland eengemaakt had, - de mentaliteit van andere volken, vooral de Britten en de Russen, niet begreep. Ook was Hitler géén groot veldheer, ondanks het feit dat hij in de Eerste Wereldoorlog aan het front langs de loopgraven vocht en tot korporaal bevorderd werd. In zijn functie van Oberbefehlshaber (vertaald: opperbevelhebber) maakte Hitler enorme strategische fouten, ook al waande hij zich als een veldheergenie. De waarheid is dat operatie Barbarossa Hitler's militaire blunder in de krijgsgeschiedenis was geweest. Het falen van de operatie Barbarossa was het begin van de nederlaag van Nazi-Duitsland en legde de basis aan de overwinning van het Rode Leger op het Duitse leger.
Ook de Russische dictator Jozef Stalin had enorme fouten gemaakt. Het is bekend dat Stalin een ziekelijk wantrouwen jegens iedereen in zijn direkte omgeving heeft gekoesterd. Maar...hij wantrouwde Adolf Hitler niet! De wereld stond in rep en roer toen Rusland en Nazi-Duitsland op 24 augustus 1939 een niet-aanvalsverdrag, beter bekend als het Molotov-Ribbentrop Pact, sloten. Hitler beloofde plechtig de Sovjet-Unie niet aan te vallen. Toen het verdrag getekend werd, moest Hitler volgens Albert Speer hebben uitgeroepen;"Ik heb ze te pakken!" Stalin die door Adolf Hitler blijkbaar om de tuin werd geleid, deed z'n uiterst best om de vriendschap met Duitsland te bewaren, terwijl de operatie Barbarossa in het diepste geheim voorbereid werd. Steeds alarmerender werden de rapporten op Stalin's bureau neergelegd, maar de dictator schonk er nauwelijks aandacht aan. Verschillende mensen hadden Stalin reeds gewaarschuwd voor het Duitse gevaar. Mikhail Toechatsjevski, een Russische maarschalk en zeer begaafde strateeg, was goed doordrongen van de Duitse dreiging en had ook ervoor gewaarschuwd doordat hij citaten uit Hitler's Mein Kampf en onrustbarende cijfers over de Duitse herbewapening liet zien. Maar Stalin luisterde niet naar de waarschuwingen van Toechatsjevski. Toechatsjevski werd later samen met enkele generaals en maarschalken gearresteerd op verdenking van een complot tegen Stalin en tijdens een geheim proces ter dood veroordeeld en geexecuteerd. De beschuldigingen tegen Toechatsjevski waren uiteraard vals. Het bleek dat documenten, waarin Toechatsjevski werd genoemd als een leider van een complot tegen Stalin, vervalst door de Duitse Sicherheitsdienst (SD) waren. De Duitse Gestapo-chef Reinhard Heydrich had toegegeven dat de valse beschuldigingen het idee van Hitler waren, omdat het als voorbereiding van de operatie Barbarossa nodig was de top van het Russische leger te laten vermoorden en daardoor het geheel te verzwakken. "Het geheel is een schaakzet van de Führer en past in het algemene plan voor de komende jaren,"zei Heydrich. Tijdens de grote zuiveringen werden vijfduizend van Ruslands bekwaamste officieren geliquideerd. Het rampzalige gevolg ervan was dat het Rode Leger niet in staat bleek de vijand te weerstaan, toen zeer sterke en zwaarbewapende Duitse troepeneenheden op 22 juni 1941 Rusland binnenvielen. Het innerlijk verzwakte Russische leger was beroofd van zijn bekwame generaals en officieren tijdens de grote zuiveringen. De enige die Stalin werkelijk had moeten wantrouwen, Hitler, heeft hij tot op het laatste moment nog vertrouwd! Ook de Britten en vooral Winston Churchill hadden Stalin gewaarschuwd voor de Duitse dreiging en noemden zelfs de dag van de aanval. Maar Stalin wilde het niet geloven.
Hier is het onderstaande stripalbum dat in 1976 door Uitgeverij Amsterdam Boek B.V. werd gepubliceerd. In deze stripalbum zijn de verschrikkingen en wreedheden natuurgetrouw weergegeven, zoals het ook waar gebeurd is. Want de striptekenaar wilde de oorlog absoluut nooit als romantisch verfraaien maar legde de gebeurtenissen die tijdens de Tweede Wereldoorlog plaatsvonden, in zijn stripalbum vast.
 |
| Duitse inval in Rusland |
 |
| Duitse troepen aan het front in Rusland |
Eigenlijk was operatie Barbarossa Hitler's persoonlijke veldtocht tegen Rusland. Hitler had er al reeds in zijn beruchte boek 'Mein Kampf' nooit een geheim van zijn ambitieuze plannen gemaakt dat hij Rusland de ideale plek vond voor de lebensraum van het Duitse volk. Rusland zou veroverd moeten worden en de hele Russische bevolking zou afgeslacht moeten worden om plaats te maken voor Duitse kolonisten. De voornaamste beweegreden van Hitler was dat Duitsland verstokt was van olie en andere essentiële grondstoffen. Daarom moest Rusland veroverd worden zodat Duitsland de beschikking over grote hoeveelheden Russische olie, graan en andere, voor de verdere oorlogvoering noodzakelijke, grondstoffen kon krijgen. En de vernietiging van het Bolsjewisme, zoals Hitler het communisme noemde, en het uitroeien van de Joden waren ook de voornaamste doelstellingen van de operatie Barbarossa. Hitler had altijd beweerd dat het bolsjewisme deel uitmaakte van de "internationale Joodse samenzwering" en daarom vernietigd moest worden. Hitler's bewering over de internationale Joodse samenzwering is absoluut een onzin. In werkelijkheid hebben zowel Nationaal-Socialisme als Communisme heel veel dingen met elkaar gemeen. Beide politieke systemen waren totalitair: Ieder persoonlijk leven en particulier initiatief waren doodgetrapt en ieder en alles werd gelijkgeschakeld en ondergeschikt gemaakt aan de staat. Hoewel het Nationaal-Socialisme, in feite ook het Fascisme, de democratie haat, heeft het anderzijds met het Communisme trekken gemeen: Censuur, geheime politie, concentratiekampen en het verachten van wettelijke bescherming. Ze vervolgen hun vijanden heftig. Het Nationaal-Socialisme en het Communisme die uit één en dezelfde boom voortkwamen, waren in feite niets anders dan elkaar beconcurrerende vormen van socialisme. Al deze verschillen tussen deze twee ideologieën en de onderlinge strijd tussen Hitler en Stalin hadden in de 20ste eeuw de hele wereld zo diep in oorlog, ellende en chaos gestort. Hitler verklaarde op 5 februari 1941 in een toespraak tot het Duitse volk dat Nationaal-Socialisme en Communisme ondanks hun verschil en concurrentie hetzelfde zijn! Ook waren Hitler en Stalin allebei zeer bloeddorstig en meedogenloos. Ze waren massamoordenaars die het bloed van miljoenen onschuldige mensen vergoten hadden. En vooral niet te vergeten dat Hitler en Stalin de Tweede Wereldoorlog hadden ontketend, toen Duitsland en Rusland samen Polen aanvielen en als buit hadden verdeeld.
 |
| Adolf Hitler (links) en Jozef Stalin (rechts). Tussen twee bloeddorstige dictators woedde een onderlinge ideologische strijd. |
Op 22 juni 1941 viel Nazi-Duitsland Rusland aan. De Duitse troepen drongen onweerstaanbaar tot diep in het onmetelijke Rusland door, legden in de eerste drie weken van de operatie Barbarossa maar liefst 600 kilometer (!) af en behaalden dankzij de toegepaste Blitzkrieg - tactieken snelle en grote militaire successen. Grote Sovjet-legers waren omsingeld en vernietigd en een groot aantal Russische krijgsgevangenen werden gemaakt. De Duitsers waren erin geslaagd tot bij Leningrad (het huidige Sint-Petersburg) en Moskou door te dringen. Maar...de operatie Barbarossa liep uit op een groot fiasco voor Hitler en zijn leger, want een herhaling van de beroemde 'Blitzkrieg' in het westen mislukte echter dankzij de hardnekkige en heroïsche tegenstand van de Russen. De Wehrmacht was er niet in geslaagd het Russische leger dat een grote, beslissende slag steeds handig ontweek, definitief te verslaan. Rusland bleek een onneembare vesting te zijn en het Rode Leger bezat een overwicht aan manschappen, tanks, artillerie en vliegtuigen. In het defensief hadden de Russen ook het geografische voordeel: een uitgestrekte achterland, grote rivieren die dwars door de opmarsrichting liepen, wegen die enorme moerassenbossen doorsneden en dus eenvoudig waren af te grendelen. Ook pasten de Russen de tactiek van 'de verschroeide aarde' toe. Bovendien beschikte het Rode Leger ook over onuitputtelijke reserves, waardoor talrijke verse Sovjet-troepen aangevoerd konden worden. Evenals het leger van Napoleon kreeg het Duitse leger ook te maken met de meest meedogenloze vijand: de Russische winter. Begin december werden de Duitsers overvallen door zware en extreme kou en moesten onder zware verliezen terugtrekken voor Russische tegenaanvallen. Wel lukte het de Duitse troepen Moskou bijna te bereiken en van drie kanten te bedreigen, maar de Russen verdedigden hun hoofdstad hardnekkig en wekenlang tegen de aanval. Uiteindelijk werden de Duitsers teruggedreven en Moskou werd gered.
 |
| Het Russische tegenoffensief: De Duitsers werden terug- gedreven. |
Net zoals Napoleon maakte Hitler dezelfde fout. Hij hield totaal geen rekening mee met de Russische winter. Ook had hij net als Napoleon de vastberadenheid van zijn Russische tegenstander zwaar onderschat. In navolging van Napoleon dacht Hitler dat hij de tegenstander door de militaire superioriteit van zijn best gedisciplineerde leger voor het invallen van de winter snel kon verslaan. Hij dacht ook dat winteruitrusting dus overbodig is. Zijn fatale inschattingsfout was het gevolg van zijn overmoed. Hitler was een geweldig redenaar en beschikte over oratorische gaven om de massa te kunnen bespelen en te hypnotiseren. Maar...hij bleek geen groot staatsman te zijn, vooral omdat hij - in tegenstelling met Otto von Bismarck, de ijzeren kanselier die Duitsland eengemaakt had, - de mentaliteit van andere volken, vooral de Britten en de Russen, niet begreep. Ook was Hitler géén groot veldheer, ondanks het feit dat hij in de Eerste Wereldoorlog aan het front langs de loopgraven vocht en tot korporaal bevorderd werd. In zijn functie van Oberbefehlshaber (vertaald: opperbevelhebber) maakte Hitler enorme strategische fouten, ook al waande hij zich als een veldheergenie. De waarheid is dat operatie Barbarossa Hitler's militaire blunder in de krijgsgeschiedenis was geweest. Het falen van de operatie Barbarossa was het begin van de nederlaag van Nazi-Duitsland en legde de basis aan de overwinning van het Rode Leger op het Duitse leger.
 |
| Napoleon Bonaparte (links) en Adolf Hitler (rechts). Het is hen nooit gelukt geheel Rusland te onderwerpen. |
Ook de Russische dictator Jozef Stalin had enorme fouten gemaakt. Het is bekend dat Stalin een ziekelijk wantrouwen jegens iedereen in zijn direkte omgeving heeft gekoesterd. Maar...hij wantrouwde Adolf Hitler niet! De wereld stond in rep en roer toen Rusland en Nazi-Duitsland op 24 augustus 1939 een niet-aanvalsverdrag, beter bekend als het Molotov-Ribbentrop Pact, sloten. Hitler beloofde plechtig de Sovjet-Unie niet aan te vallen. Toen het verdrag getekend werd, moest Hitler volgens Albert Speer hebben uitgeroepen;"Ik heb ze te pakken!" Stalin die door Adolf Hitler blijkbaar om de tuin werd geleid, deed z'n uiterst best om de vriendschap met Duitsland te bewaren, terwijl de operatie Barbarossa in het diepste geheim voorbereid werd. Steeds alarmerender werden de rapporten op Stalin's bureau neergelegd, maar de dictator schonk er nauwelijks aandacht aan. Verschillende mensen hadden Stalin reeds gewaarschuwd voor het Duitse gevaar. Mikhail Toechatsjevski, een Russische maarschalk en zeer begaafde strateeg, was goed doordrongen van de Duitse dreiging en had ook ervoor gewaarschuwd doordat hij citaten uit Hitler's Mein Kampf en onrustbarende cijfers over de Duitse herbewapening liet zien. Maar Stalin luisterde niet naar de waarschuwingen van Toechatsjevski. Toechatsjevski werd later samen met enkele generaals en maarschalken gearresteerd op verdenking van een complot tegen Stalin en tijdens een geheim proces ter dood veroordeeld en geexecuteerd. De beschuldigingen tegen Toechatsjevski waren uiteraard vals. Het bleek dat documenten, waarin Toechatsjevski werd genoemd als een leider van een complot tegen Stalin, vervalst door de Duitse Sicherheitsdienst (SD) waren. De Duitse Gestapo-chef Reinhard Heydrich had toegegeven dat de valse beschuldigingen het idee van Hitler waren, omdat het als voorbereiding van de operatie Barbarossa nodig was de top van het Russische leger te laten vermoorden en daardoor het geheel te verzwakken. "Het geheel is een schaakzet van de Führer en past in het algemene plan voor de komende jaren,"zei Heydrich. Tijdens de grote zuiveringen werden vijfduizend van Ruslands bekwaamste officieren geliquideerd. Het rampzalige gevolg ervan was dat het Rode Leger niet in staat bleek de vijand te weerstaan, toen zeer sterke en zwaarbewapende Duitse troepeneenheden op 22 juni 1941 Rusland binnenvielen. Het innerlijk verzwakte Russische leger was beroofd van zijn bekwame generaals en officieren tijdens de grote zuiveringen. De enige die Stalin werkelijk had moeten wantrouwen, Hitler, heeft hij tot op het laatste moment nog vertrouwd! Ook de Britten en vooral Winston Churchill hadden Stalin gewaarschuwd voor de Duitse dreiging en noemden zelfs de dag van de aanval. Maar Stalin wilde het niet geloven.
 |
| Mikhail Toechatsjevski |
Hier is het onderstaande stripalbum dat in 1976 door Uitgeverij Amsterdam Boek B.V. werd gepubliceerd. In deze stripalbum zijn de verschrikkingen en wreedheden natuurgetrouw weergegeven, zoals het ook waar gebeurd is. Want de striptekenaar wilde de oorlog absoluut nooit als romantisch verfraaien maar legde de gebeurtenissen die tijdens de Tweede Wereldoorlog plaatsvonden, in zijn stripalbum vast.
Abonneren op:
Posts (Atom)